JULI NDRIKO
03 Maj 2023
Në historinë e njerëzimit, ka pasur disa filozofë dhe intelektualë të cilët kanë shprehur mendime të vlefshme dhe të rëndësishme për lirinë e shprehjes dhe të shtypit.
Sokrati, i cili në kohën e tij u përball me pengesa dhe kundërshti për lirinë dhe të shprehurit e mendimit të tij, tha: "Nëse duam të vijmë në njohje të vërtetës, duhet të jemi të hapur ndaj debatit dhe mos të kemi frikë të shprehim mendimet tona".
Në ditët e sotme, media luan një rol të rëndësishëm në shoqërinë tonë, dhe liria e shtypit është kusht i nevojshëm për të garantuar që publiku të ketë qasje të lirë në informacion. Megjithatë, në shumë vende, liria e shtypit akoma nuk garantohet siç duhet. Në vitin 2021, organizata Reporters Without Borders raportoi se gazetarët përjetojnë nivele të larta të censurimit dhe kufizimeve në të paktën 73 vende. Këto kufizime përfshijnë censurim të internetit, ndalime të shtypit, kufizime të lirive individuale dhe kufizime të lirive të organizatave të gazetarisë.
Në vendet e censurës së shtypit, gazetarët dhe mediat janë detyruar të luftojnë për të mbrojtur lirinë e tyre për të informuar publikun rreth ngjarjeve dhe zhvillimeve aktuale. Megjithatë, edhe në vendet e zhvilluara, liria e shtypit mund të jetë e kufizuar nga shteti, korporatat dhe lobistët. Për të siguruar lirinë e shtypit, në Evropë kanë ndërmarrë hapa të ndryshëm, siç është Konventa Europiane e të Drejtave të Njeriut dhe Reforma për Privatësinë në Internet. Ende në disa vende bëhen përpjekje për të ndikuar në lirinë e shtypit dhe për të kufizuar aksesin në informacion.
Rreziqet për gazetarët janë të shumta dhe zakonisht nuk raportohen në mediat e konvencionalizuara. Shpeshherë, gazetarët që raportojnë për korrupsionin, abuzimin e pushtetit ose krime të renda janë të ekspozuar ndaj vrasjes, keqbërjes ose kërcënimeve për jetën.
Liria e fjalës dhe e shtypit është një e drejtë kushtetuese e lirive individuale, thelbësore për zhvillimin demokracive dhe mbrojtjen e të drejtave të njeriut. Është e rëndësishme që të vazhdohet mbështetja për gazetarët dhe organizatat e gazetarisë që punojnë për ta mbrojtur këtë liri të çmuar.