PARIS, 24 shkurt /ATSH-AFP/ – Nga pushtimi rus i Ukrainës, më 24 shkurt 2022, deri te dërgimi i paralajmëruar i tankeve perëndimore në Kiev, pesë momentet kyçe në një konflikt vdekjeprurës, të paprecedentë në Evropë që nga viti 1945, janë si më poshtë:

– Pushtimi në shkallë të gjerë –

Në agimin e 24 shkurtit, presidenti rus Vladimir Putin filloi një “operacion special ushtarak” për të “çmilitarizuar” dhe “denazifikuar” Ukrainën.

Ai pretendon se vepron për të mbrojtur “republikat” separatiste të Luganskut dhe Donetsk në Donbass, nga të cilat ai shpalli pavarësinë, dhe për tetë vjet ka sponsorizuar luftën kundër Kievit në Ukrainën Lindore.

Ushtria e tij angazhohet në një pushtim të plotë me sulme ajrore në të gjithë vendin dhe hyrjen e forcave tokësore në veri – nga aleati i Moskës Bjellorusia – në lindje dhe jug.

Ofensiva ruse, pas muajsh tensionesh dhe përpjekjesh diplomatike për të shmangur një luftë, po shkakton një lumë dënimesh ndërkombëtare.

Perëndimi po i shkakton Rusisë një sërë sanksionesh ekonomike, të cilat janë shtrënguar me kalimin e kohës.

Bashkimi Evropian njofton për herë të parë dërgimin e armëve në Ukrainë. Shtetet e Bashkuara do të lëshojnë miliarda dollarë ndihmë ushtarake.

– Horror në Boutcha –

Brenda pak ditësh, trupat ruse pushtuan portin kyç të Berdyansk dhe kryeqytetin rajonal Kherson, pranë Detit të Zi, si dhe disa qytete rreth Kievit në qendër dhe veri të vendit.

Por, përpjekja e tyre për të marrë kryeqytetin vjen kundër rezistencës së forcave ukrainase, të galvanizuar nga presidenti i tyre ukrainas Volodymyr Zelensky i shndërruar në një komandant lufte.

Më 2 prill, Ukraina pretendon se i gjithë rajoni i Kievit është çliruar, pas një “tërheqjeje të shpejtë” të forcave ruse të cilat po ridislokoheshin në Lindje dhe Jug për të “ruajtur kontrollin” e territoreve që ata mbajnë atje, tashmë të pushtuara.

Në qytetin Boutcha të shkatërruar nga luftimet, kufomat e civilëve të ekzekutuar ftohtë janë zbuluar të shtrirë në rrugë. Eshtrat e disa qindra civilëve, disa me shenja torture, do të gjenden në varre masive në këtë qytet të vogël në periferi të Kievit.

Pamjet e këtyre masakrave që i atribuohen Rusisë provokojnë indinjatën e perëndimorëve dhe të OKB-së, akuzat për krime lufte po shumohen, pavarësisht mohimeve të Moskës.

– Rënia e Mariupolit –

Më 21 prill, Kremlini njofton pushtimin e Mariupolit, një port strategjik në Detin Azov, të cilin forcat e tij e kanë rrethuar dhe bombarduar që nga fillimi i marsit, duke ndërprerë infrastrukturën jetike, ujin, energjinë elektrike dhe ngrohjen.

Kapja e këtij qyteti duhet t’i lejojë Rusisë të sigurojë lidhjen midis forcave të saj nga Krimea – gadishulli ukrainas i aneksuar nga Moska në 2014 – dhe zonave secesioniste të Donbasit.

Por, rreth 2,000 luftëtarë ukrainas, të ngulitur në labirintin e fabrikës nëntokësore Azovstal me qindra civilë, vazhdojnë luftën. Ata do të rezistojnë deri në mes të majit përpara se të dorëzohen.

Sipas Kievit, Mariupol është 90% i shkatërruar dhe të paktën 20 000 persona kanë vdekur.

– Kundërofensiva ukrainase –

Në fillim të shtatorit, ushtria ukrainase njoftoi një kundërofensivë në jug, përpara se të kryente një depërtim të befasishëm dhe rrufe të linjave ruse në verilindje, duke e detyruar ushtrinë ruse të braktiste rajonin e Kharkiv.

Në jug, operacioni synonte të rimerrte Kherson, në bregun perëndimor të Dnieprit, i vetmi kryeqytet rajonal që ra në duart e forcave ruse në fillim të pushtimit të tyre.

Hap pas hapi, ushtria ukrainase, e armatosur me sisteme armësh perëndimore, pushtoi dhjetëra lokalitete, duke bombarduar pamëshirshëm depot ruse të municioneve dhe linjat e furnizimit në rajon. Një simbol i fortë, ura e Krimesë u dëmtua nga një shpërthim i fuqishëm më 8 tetor.

Pavarësisht aneksimit nga Moska në fund të shtatorit të katër rajoneve të okupuara të Ukrainës – Lugansk, Donetsk, Kherson dhe Zaporizhia – pas “referendumeve” të panjohura nga komuniteti ndërkombëtar, forcat ruse u detyruan të braktisin Khersonin më 9 nëntor.

Dy ditë më vonë, Ukraina rifitoi kontrollin e qytetit, “një ditë historike” e përshëndetur nga presidenti Zelensky.

– Dimër katastrofik –

Nga tetori, Rusia godet sistematikisht termocentralet dhe transformatorët ukrainas me raketat dhe dronët e saj, duke e zhytur popullsinë në të ftohtë dhe në errësirë.

Në janar, ushtria ruse, e përforcuar nga rreth 300 000 rezervistë të mobilizuar që nga shtatori dhe e mbështetur nga paraushtarakët e grupit Wagner, u kthye në ofensivë, veçanërisht në Donbas.

Luftimet janë të ndezura, veçanërisht rreth Bakhmout, një qytet në lindje që Rusia është përpjekur ta pushtojë që nga vera.

Përballë kërkesave të përsëritura të presidentit ukrainas dhe pasi e kishin zvarritur për një kohë të gjatë nga frika se mos provokonin një përshkallëzim, amerikanët dhe evropianët i premtuan Kievit në fillim të shkurtit se do të dërgonte dhjetëra tanke të rënda, duke ngjallur zemërimin e Moskës.

Rusia dhe Ukraina nuk kanë dhënë numra të besueshëm për humbjet e tyre prej muajsh.

Sipas Norvegjisë, lufta në Ukrainë ka lënë rreth 180 000 të vdekur ose të plagosur në radhët e ushtrisë ruse, dhe 100 000 në anën ukrainase, pa llogaritur 30 000 civilë të vrarë.

Ndaje me miqte